Podstawowy rachunek płatniczy to nowy typ konta osobistego, który wszystkie banki i SKOK-i od 8 sierpnia 2018 roku muszą udostępniać klientom. Bezpłatny ROR niedawno wprowadzony na rynek ma być łatwy i wygodny w obsłudze. Ale czy rzeczywiście tak się stanie? Czy podstawowy rachunek płatniczy jest zupełnie darmowy, a warunki ustalone przez banki przejrzyste?
Podstawowy rachunek płatniczy – ROR idealny
Podstawowy rachunek płatniczy powinien umożliwiać bezpłatny dostęp do podstawowych wpłat i wypłat, zlecania przelewów i nieobarczonych prowizją płatności wykonywanych przy użyciu karty. Posiadacze rachunku podstawowego mają mieć zagwarantowany łatwy dostęp do konta – online oraz w placówce banku, czyli dokładnie tak, jak inni klienci. Krótka lista uprzywilejowanych czynności obejmuje jedynie podstawowe operacje bankowe, dlatego z pewnością nie zadowoli każdego.
Kto może założyć podstawowy rachunek płatniczy?
Darmowe konto przeznaczone jest wyłącznie dla osób nieposiadających rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego w złotówkach. Jeśli jednak jesteśmy posiadaczami konta lub kont walutowych, nie okaże się to przeszkodą i wspomniane bezpłatne konto możemy założyć. Twórcy niedawno wprowadzonej Ustawy o podstawowym rachunku płatniczym nie wykluczyli także dotychczasowych właścicieli kont osobistych – mają oni szansę otworzyć bezpłatny rachunek, jeśli zlikwidują wszystkie konta w PLN. W ostatnim przypadku nie obowiązuje nawet okres karencji.
W jaki sposób założyć darmowe konto podstawowe?
Dopuszczono dwie najpopularniejsze metody otwierania podstawowego rachunku płatniczego:
- w placówce, po złożeniu pisemnego wniosku,
- przez internet.
Kiedy bank może odmówić założenia podstawowego rachunku płatniczego?
Banki szybko weryfikują fakt posiadania rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, dlatego jeśli złożymy wniosek o darmowe konto mając założone konto osobiste, nasza aplikacja zostanie błyskawicznie odrzucona. Zgodnie z nowymi przepisami banki mają prawo odmówić założenia podstawowego rachunku płatniczego w dwóch dodatkowych przypadkach:
- jeśli zaistniało podejrzenie, że rachunek może służyć finansowaniu terroryzmu lub przestępstwom finansowym;
- jeśli uzyskano informację, że środki pochodzą z przestępstwa albo że dany klient popełnił w przeszłości przestępstwo z użyciem rachunku płatniczego.
Piękna iluzja
Katalog usług dostępnych dla właścicieli podstawowego rachunku płatniczego jest ograniczony. Posługując się takim kontem można:
- dokonywać wpłat na rachunek,
- wypłacać pieniądze w bankomatach, terminalach (jeśli umowa z bankiem to potwierdza) i w placówkach;
- dokonywać w Polsce i na terytorium UE transakcji płatniczych przy użyciu karty lub przez Internet;
- wykonywać przelewy, korzystać ze zleceń stałych i poleceń zapłaty.
Co istotne, zgodnie z przepisami, z podstawowym rachunkiem płatniczym nie mogą być powiązane żadne produkty kredytowe, w tym karty. W dodatku właściciel rzekomo darmowego konta zapłaci za wypłacanie gotówki z bankomatów innych banków (niektóre instytucje ustanowiły limity transakcji) oraz za przelewy w liczbie przekraczającej miesięczny bezpłatny limit. Warunki i ograniczenia ustalone przez banki różnią się między sobą, dlatego przed podjęciem decyzji o założeniu rachunku należy koniecznie poznać szczegóły konkretnych ofert i rzetelnie je porównać.
Za co bank będzie pobierał opłaty?
Banki pobierają opłaty od właścicieli podstawowych warunków płatniczych za:
- przelewy zagraniczne (np. SEPA);
- za przelewy krajowe po przekroczeniu limitu 5 transakcji miesięcznie oraz za wpłaty i wypłaty w bankomatach i wpłatomatach innych banków.
Jak się okazuje, z „darmowym” kontem wiążą się jednak opłaty i niezbyt wygodne dla niektórych klientów ograniczenia.
Dobra wola banków?
Do wprowadzenia konta za darmo polskie banki zostały zmuszone przez unijną dyrektywę w sprawie dostępu i porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi. Później powstała nasza rodzima Ustawa o podstawowym rachunku płatniczym określająca przeznaczenie konta bez opłat i zasady korzystania z niego. Nowe przepisy wprowadzono przede wszystkim z myślą o osobach starszych, aby zapewnić im szansę na wygodniejsze deponowanie pieniędzy i zlecanie transakcji. Darmowe konto może skusić też tych, którzy z różnych względów (głównie finansowych) nie zdecydowali się jak dotąd na otworzenie rachunku w banku.
Czy nowy typ ROR zachęci Polaków do zakładania kont bankowych? Trudno przewidzieć przyszłość, ale warto pamiętać, że raczej nikt nie lubi być uszczęśliwiany na siłę. Podstawowy rachunek płatniczy, jak sama nazwa wskazuje, obejmuje niewiele usług. Ten rodzaj konta osobistego nie okaże się zatem najlepszym rozwiązaniem dla osób mobilnych, ceniących elastyczność oferty i szeroką gamę funkcjonalności.
